Çocukların fiziki ve psikolojik gelişimleri hakkında veri sahibi olmanın gerekliliğine şive yapan Psikolog Kesin Okan Okyay, ayrıntılı bilgiler vermeye devam ediyor.
“Yapılan araştırmalara kadar çocukların herhangi bir spor dalına en uygun başlangıç zamanı 4-5 yaş arası olduğu belirtilmektedir. Bu yaşlar maddesel gelişim açısından incelendiğinde ‘Ilk çocukluk dönemi’ ; zihinsel gelişim açısından incelendiğinde ise ‘Işlem öncesi dönem’ denilen gelişimsel dönemleri kapsar.
Bedensel gelilşimi için spor çok manâlı!
Fiziki gelişim ilk çocukluk dönemi özelliklerine baktığımızda el göz uyumunun sağlanmaya başladığı, ince ve vahşi kas gelişiminin başladığı, öz bakım becerilerini (Giyinme, yemek yemek yeme, tuvalet alışkanlığı) yerine getirilebildiği ve toplumsal kurallara dair hatalı ve içten davranışları ağır ağır ayırt etmeye, buna bağlı olarak toplumsal rolleri öğrenmeye başladığı bir dönemdir.
Zihinsel gelişim operasyon öncesi dönem özelliklerine baktığımızda ise çocuklar bu yaşlarda ‘Benmerkezci’ düşünce yapısına sahiptir ayrıca düş güçleri fazla adaleli olduğundan animizm (Canlandırmacılık) dediğimiz sembolik oyunları oynamaktan çok şımartma alırlar. Örneğin tül perdeyi gelinlik gibi algılar ve saatlerce onunla oynayabilir. Bu dönemin en manâlı noktalarından biri de cinsel kimlik ve rollerin oluştuğu dönemdir.”
Aileler mutlaka iyi bir gözlemci olmalı
“Anne babalar çocuğu gözlemlemeli, mutlu ve haz aldığı etkinlikleri belirleyerek çocuklarını yukarıdaki gelişimsel özellikleri de dikkate alarak fazla daha dinç ve ayrıca çocuğun başarılı olacağı ayrıca de ruhsal ve maddi açıdan fazla yararlı olacak spor dallarına yöneltmelidirler.
Çocuğu ‘Komşunun çocuğu gidiyor’ diye herhangi bir spor kursuna değil, ona katkı sağlayacak ve severek katılacağı bir etkinliğe rehberlik etmek çocuğumuzun gelişimi ve sağlığı açısından son derece önemlidir. Ama bu dönemde çocuğun oyuna olan gereksinimi üstteki seviyelerde olduğu için oyun ağırlığı daha keskin spor faaliyetleri seçilmelidir. Aşırı takâtsizlik ve bitkinliğe niçin olacak çalışmalar, maddesel gelişim değin ruhsal gelişimi de olumsuz etkileyecektir.
Çocuklar bu yaşlarda epeyce hareketli, dikkat süreleri kısa, kavrama ve psikomotor (Göz el koordinasyonu) özellikleri zinde ve gelişen varlıklar olduğu için yarışmayı ve başarmayı fazla isterler. Ancak gerçi yarışmalı sporlardan bu yaşlarda sakınmak gerekir çünkü başarısızlık onların kişiliğinde olumsuz etkiler yapabilir. Daha fazla başarılı olmasını sağlamak fazla çok yararlı olur. Bunun için de kendi yaş grubuna yerinde spor ve egzersiz aletleriyle çalışması ve oynaması fazla yararlıdır. Mesela küçük bir basket topu ve hain bir potaya basket atmak onu daha çok mutlu edecek ve zihinsel gelişimine olumlu katkı sağlayacaktır.”
Spor, çocukların özgüvenini geliştirir
“Spor yapan çocuklar öz güveni yüksek, otokontrollerini sağlayabilen bireysel deneyimlerini, yaratıcılıklarını geliştiren, sorumluluk duygusu kazanmış, yardımlaşma ve meslek birliğine yük veren, arkadaşlarına ve oyun kurallarına saygı belirten ve sosyal davranışlar kazanmış bireyler olarak karşımıza çıkmaktadırlar.
Aile bireyleri de misal oluşturacak şekilde spor yapmalı veya kendileri de fiziksel olarak etkinlikte bulunmalıdır.
Çocukların spora katılımları desteklenmeli, ödüllendirilmeli ve ilgi gösterilmelidir. Oysa bu etkinlikler başlamadan önce mutlaka önemli bir sağlık durumu kontrolünden devretmek en açıkçası olacaktır.”
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder