Çin’in Meçhul Yıldızı, Guangzhou

Adını ilk duyduğunuz vakit acaba neresiydi diye hesapsızca geçemiyorsunuz Guangzhou’nun. Benim için de geçen senenin Nisan ayına dek durum böyleydi. Daha açıkçası Guangzhou’nun, Çin’nin ünlü  Kanton Fuarı’na ev sahipliği yaptığını aşağı yukarı bilsem de bilgim sadece bundan ibaretti.

Yıllardır bu kadar insan “Meslek yapacaksan Çin’e gideceksin abi Çin’e” deyip duruyor acaba ticaret potansiyeli nedir? bu ırk ne yapıyor? gibi soruların kafamızda çoğalmaya başladığı günlerin sonunda bir hemen olan bir gazla yeni dönem Kanton Fuarı’nı biz de gezmeye karar veriyoruz. Gezmeye karar veriyoruz diyorum çünkü ticaret anlamında bir beklentimiz yok Çin’den. Bizim gezi bütün anlamıyla durum değerlendirmesi ve gözlemden ibaret olacak. Neyse, Çin’e gitmeye karar verdikten sonra sıra nasıl gideceğimize karar vermeye geliyor. Guangzhou’ya olan yoğun talepten dolayı şehre THY‘nin yelken direği seferleri bulunuyor. bununla beraber Çin’e Fuar turu aranjör işyeri sayısı da oldukça artı. Etrafımızda yıllardır Çin’le ticaret yapan insan sayısı da çok olunca araştırma dönemi çok kısa sürüyor ve turla Çin’e gitmenin çok daha idareli ve sıkıntısız olduğuna karar verip turla anlaşıyoruz.

Guangzhou hakkında kısa kısa

Gelelim Guangzhou’yu tanımaya. Yazı başında da dediğim gibi aslına bakılırsa Guangzhou bize biraz tanıdık olmayan bir şehir olsa da burası Pekin ve Şangay’dan daha sonra Çin’in en gelişmiş 3. şehri. Guangdong Eyaleti’nin de başkenti ve en büyük şehri olan Guangzhou Hong Kong ve Macau gibi kayda değer ticari ve turistik merkezlere yakınlığı ile kayda değer bir konumda bulunuyor. Çin’in en büyük liman kentlerinden olan Guangzhou, Pearl River (İnci Nehri) üstüne kurulı. İnci Nehri Çin’in en büyük 3. Nehri. Güney Çin’in büyük kısmını dolaşarak Hong Kong’a ulaşan dere maalesef sanayi atıklarından dolayı dünyanın en benekli nehirlerinden. 14 milyon nüfusa sahip olan büyük kasaba 2200 takvim tarihi ile Çin’in en önemli 24 kültürel şehri arasında da yer alıyor. Şehrin geçmişteki adı Kanton. Guangzhou’nun tarihine baktığımızda M.Ö 214 yılında kurulan birincil kent Panyu karşımıza çıkıyor. daha sonra ise büyük kasaba M.Ö 206 yılında Nanyue Krallığına başkentlik yapmış. Bölgede kullanılan dil ise Kantonca. Imlâ dili olarak olarak geleneksel Çince karakterlerin alındığı Kantonca Çin’in güney bölgelerinde konuşulan, Mandarinden daha sonra en fazla konuşulan lehçe.

Guangzhou’dan sevgilerle

Fuar haftası gelip çattığında bize Çin yolları gözüküyor. İçimde hafiften hafiften bir heyecan var. Şimdiye dek onlarca ülke görsem de Uzaktan Doğu’daki siftah Çin ve Guangzhou şehri ile olacak Havaalanına geldiğimizde dakika 1,  gol 1 misalı uçağın 6 saat rötar yaptığını öğeniyoruz. Gecenin bir vakti eve dönsek bir türlü havaalanında oyalansak bir türlü derken havaalanında süre geçiriyoruz. Rötardan sonradan sonunda uçakta yerimizi alıyoruz. Uzun yolculuklara Amerika yolculuğundan alışkınım fakat saatler boyu daracık koltuklarda kalma fikri ilk andan sıkıntı veriyor insana. Gecenin yorgunluğuna uykusuz da eklenince bünye çok pozitif dayanmıyor ve ertesi güne yetecek dek enerji biriktirmek için uyuya kalıyoruz. Toplam 9 saatlik aktarmasız uçuşun ardındaki kendimizi Guangzhou Baiyun Havaalanı’nda buluyoruz. Boğucu havadaki nem daha ilk anda kendisini hissettiriyor. Guangzhou genel olarak sene boyu çok ıslak bir havaya sahip. Yazlar fazla nemli ve sıcak, kışlar ise ılık geçermiş bu şehirde. Nisan – Eylül arası ise ünlü Muson yağmurlarının yaşandığı yermiş. Yazın sıcaklığın ara sıra 40 dereceyi bulmasından nedeniyle şehre en uygun ziyaret ayları fuar ayları da olan Ekim-Kasım ve Nisan-Mayıs ayları.

Guangzhou ‘nun havalimanı Baiyun merkeze 28 km uzaklıkta bir konumda bulunuyor. Havaalanından merkeze shuttle ve taksilerin yanına şehrin gelişmiş metrosu ile de ulaşım sağlanıyor. Biz şehre tur ile geldiğimiz için havaalanında herkesin çıkmasını bekleyip tur otobüsü ile otelimize dürüst yola çıkıyoruz.

ilk olarak şehrin genel görünümünden bahsedelim. Çin şehirlerine kadar adi bir nüfus yoğunluğuna sahip bu şehirde insanın ilk dikkatini çok katlı yollar çekiyor. Bir katta yol bir tarafa onun üstündeki diğer ayrıma onun yan öteki tarafa… İnsan şehir halkı içindeki devasa viyadük ve katlı yolları görür görmez etkilenmeden edemiyor. Tabi bu değin katlı yollar ve fazla katlı binalar şehirdeki sevimsiz ve çirkin beton görünümünü arttırabiliyor. Lakin Guangzhou’nun havasından ve hoş şehircilik anlayışından olsa gerek viyadüklerin ayaklarını defalarca sarmaşıklar, yeşillikler kaplamış, bunlar insana biraz da olsa nefes aldırıyor. Takriben yarım saatlik yolculuğun arkasından merkezdeki otelimize geliyoruz.

Çin’in en büyük fuarı Kanton

Yorucu geçen yolculuğun peşinde birincil günkü rotamız Kanton Fuarı . Kanton Fuarı’nı gezebilmeniz için antre kartına ihtiyacınız var. Çin’e fuar turu ile gelenler bu konuda biraz şanslı çünkü ziyaretçi giriş kartlarını tur sizler için temin ediyor, kişisel gelenler ise antre kartlarını kendileri çıkartması gerekiyor. Eğer öncedeki yıllarda bu kartları çıkartmışsanız bitmiş kart almanıza gerek yok.

Gelelim Kanton Fuarı ile ilgili bilgilere. Hani yazı başlığında Guangzhou için “Çin’in bilinmez yıldızı” dedik ya nedeni işte bu Kanton Fuarı. Hep sağdan soldan tanıdıkların Çin’e meslek gezisi için gittiklerini duyarız lakin detayları başlıca bilmeyiz, daha doğrusu çok da bizi ilgilendirmez. İşte tanıdıkların çoğu Çin’e bu fuar için gidiyorlar gerçekten. Bağlı uç üreticilere ya da fabrika gezilerine gidenler değil mu? vardır bağlı ama onların da Çin hikayelerinin mutlaka başlangıç noktasında bu fuar vardır.

Kanton Fuarı 1957’den beri düzenlenen Çin’in en büyük fuarı, Normalde adı: “ China Import And Export Fair” (Çin İhraç ve İthal Mallar Fuarı) ama başlıca cümbür cemaat Kanton Fuarı olarak biliyor. Yılda 2 kere düzenlenen fuar bahar aylarında yapılıyor. Fuar başlangıç tarihleri: birincil bahar için nisan ortası, son bahar içinse Ekim ortasıdır. 3 faz olarak düzenlenen fuarda 150.000 pozitif çeşitte ürün sergileniyor. Her fazda ayrı ayrı sektörler yer alıyor ve her aşama 4 gün sürüyor. 2 safha aralarında ise 4er gün başıboşluk var. Ekim 2012’de 112.sizi düzenlenen fuarın büyüklüğünü açıklama yapmak için biraz da rakamları kullanalım. 1.300.000 m2 alana kurulu devasa fuar alanı A, B, C almak üzere 3 binadan oluşuyor. 60.000 katılımcı, 200.000 ziyaretçi fuar her tarafında iş geliştiriyor. Fuarın meslek hacmi ise bütün 32 milyar Dolar! İşte bu yüzden fuar yapıldığı yer itibari ile Guanghzou’yu Çin’in yıldızı yapıyor.

111.sine katıldığımız fuar için otelimizden kalkan fuar servisine biniyoruz. Merkezdeki otelimizden fuar yaklaşık 25 dakika sürüyor. Fuar alanına geldiğimizde görüyoruz ki şehirdeki bütün büyük otellerden fuar alanına sürekli bedava servisler var. Fuar, yılların tecrübesinden dolayı çok iyi organize edilmiş, bizdeki Tüyap kargaşasını burada görmek imkansız. Servis araçlarınında otellerin isimleri yazılmış, bu nedenle hangi servis bizimkiydi telaşesi yaşamıyorsunuz.

Sabah tur rehberinden aldığımız fuar antre kartlarını boynumuza asıyoruz. Bana tarafından kartla ilgili çok güzel bir detay var, kartın üstünde “Buyer” yani “Müşteri” yazıyor. Bizdeki antre kartlarında ise genelde “Ziyaretçi” yazan. 2010 yılında Ankara’da katılımcı olarak katıldığımız bir fuarda bu “Ziyaretçi” kelimesinin ne dek içten bir sözcük olduğunu anlamıştım çünkü bizde genelde sektörle alakası olmayan, zaman geçmek için gelip fuar gezen insan sayısı da fazla fazla. Bu durum onları “Alıcı” kategorisinden çıkartıp “Ziyaretçi” kategorisine sokuyor. Neyse fuar kapısına yaklaştıkça heyecanımız artıyor. Fuar antre noktalarında daima bal mumu kıvamı, esas duruşta duran Çinli askerler var. Hemencecik kartınızdaki barkodu bilgisayarlara okutuyor. Benzer Çinli askerlerden fuarın belirli bölgelerinde de var, onların farkı ise genelde turistik olarak fotoğraf çektirmek istemeyenlere isteksiz olarak hizmet vermeleri.

Fuar alanı koskocoman, ve A, B, C binalarından oluşuyor. Birbirinden birazcık uzakta mesafede yer alan A ve C salonları aralarında ulaşımın golf arabası benzeri tarzı arabalar ile de yapıldığını söylesem illaki fuar alanının büyüklüğü hakkında azıcık us vermiş olabilirim. başlangıçta fuarda en çok işinize yarayacak noktalardan birisi B Binasında girişe yakın konumda bulunan Bank of China’nın fuar şubesi. Burada döviz bozdurabilirsiniz. Yeri gelmişken bahsedelim Çin’in para birimi Yuan. 1$ az daha 6,28 Yuan (04.10.2012 tarihinde). Döviz alım satım işlemi ise Çin’de azıcık sıkı tutuluyor. Para aktarmak için önce bir form dolduruyorsunuz sonra uzunca bir sıra bekleyip pasaportunuzu da göstererek döviz bozduruyorsunuz. Dilerseniz hiç sıra beklemeden ATM’lerden de kendiniz döviz bozdurabilirsiniz ama kurlar burada daha düşük. giderken döviz bozdurduğunuz vakit size verilen dekontu iyi saklayın. Eğer Çin’den ayrılırken elde kalan Yuan’larınızı iade edip Dolar edinmek isterseniz bu dekontlar lazım olacak, bunlar olmadan işlem yapmıyorlar. Çin’de bankalar haricinde oteller de para bozuyor ama bu konuda önemli bir güvensizlik var çünkü oteller bile zaman zaman sahte para verebiliyormuş.

1.fazda daha çok inşaat vb. sektörler var bu yüzden ziyaretçi sayısı diğer fazlara kadar daha eksik oluyor. Ziyaretçi sayısı eksik olunca katılımcılar uyarı sürüklemek için ellerinden geleni yapıyorlar. Katılımcım ile göz göze geldiğiniz an uç yanınıza gelip, hemencecik veri vermeye başlıyorlar. En hissetme yol katalog alıp oradan terketmek. Bağlı her fuarda olduğu gibi katalog almanın en basit yolu da kartvizit tahsis etmek. Yalnız dikkat edin,  Çin’liler bu kartvizit işini çok dikkate alıyorlar. Aylar, yıllar geçse bile bildiri mailleri göndermeyi kesmiyorlar. Bu yüzden gerçek anlamda ilgilendiğiniz firmalara kartvizit vermeniz daha doğru olabilir.

Bilgi olmak için uğradığımız standlarda Türkiye’den geldiğimizi öğrenenler hiç Türk müşterimiz yoktu deyip bacak üstü fotoğraf bile çektiriyorlar fakat insan soramadan geçemiyor “Arkadaş biz ne zaman herif olduk?” Standların bazıların katılımcılar yöresel Çin kıyafetleri giymiş, ayrıca ortaya güzel görüntüler çıkmış keza de uyarı çekmeyi başarabilmişler. Fuarda hoşumuza giden bir diğer detaylar eğler bir standa oturursanız derhal size kapalı şişede su veriyorlar. Yorucu fuar gezisi içinde ara sıra fazla hora geçebiliyor bu ince davranış.

Fuarın birincil fazında ilgimizi çeken çok pozitif şey bulamasak da 2.safha fazla daha hareketli. Oyuncak, konut dekorasyonu, kırtasiye gibi sektörlere ev sahipliği yaptığından dolayı 2.faza gelen ziyaretçi saysısı da fazla daha fazla. Bu fazda en hoşuma giden şey herkesin elinde bir ajanda olması ve her malın fiyatını hemencecik öğrenebilmeniz. Müşteri ve satıcı ast yanlamasına geldiğinde 2 taraf da hemen geyiği bırakıp ajanlarına fiyatları kaydediyorlar. Biri aldığı fiyatı yazarken diğeri de verdiği fiyatı kayda geçiyor. Daha evvelden bir çok kere fuara katılımcı olarak katılmış biri olarak bizdeki görünüm bütün tersi olduğunu söyleyebilirim. Bizde başlıca fuarda fiyat verilmez fuar sonrasında görüşmeler başlar. Kanton Fuarı’nda ise etap üstü fiyat teklifleri alınıyor, pazarlıklar yapılıyor hatta siparişler bile veriliyor.

Yabancı iştirakçi sayısının çok pozitif olduğu fuarda eğer bir ürünle ciddi anlamda ilgilenirseniz az daha her üretici size fabrika gezisi önerge ediyor. Önemli alıcıları kapmanın en güzel yollarından biri bu. Kendine güvenen üreticiler derhal fabrikalarını gezdirmek istiyor. Bize de fuar her tarafında bir çok farklı sektörden bu gibi teklifler gelse de nazikçe geri çeviriyoruz.

Gelelim fuarda en rahatsız olduğum duruma. Bu Çin’liler kopyalama işini abartmışlar, bu yüzden üreticilerde herkese karşısında bir güvensizlik oluşmuş. Müşteri olarak ilginizi çeken ürünlerin fotoğraflarını sürüklemek isteseniz anında bir müdahale etme ile karşılaşıyorsunuz, nedeni son derece açık: “kopyalamaya karşı önlem”. Dost sene 2012 olmuş sen benim fotoğraf makinem ile fotoğraf çekmemi engellersen ben gizli gizli Iphone ile çekerim, üstelik kafaya taksam o karambolde numuneyi yürütürüm sen anlamazsın bile. Ama meslek Çinlilerde takıntı oluşturmuş. Koşul böyle olunca numune alabilmek resmen hayal oluyor. Hadi fotoğraf çektirmedin, numune de vermedin ee katalog? o hiç değil. Bu nasıl bir ticaret mantığı desek de konuştuğumuz her imalatçı bunun nedeninin kopyalamaya aleyhinde olduğunu söylüyor. Genel açıklama defalarca benzer: “Bizden numune alıp olağan ve ucuz üretene ürettiriyorlar”.

Fuardan daha sonra büyük kasaba merkezine dilerseniz ücretsiz otel servisleri ile dilerseniz de taksiler ulaşabilirsiniz. Fuarda 2 adet taksi noktası var, bunlardan biri adam akıllı çalışıyor, diğeri ise uyanık yatağı. Hangisi adam zeki çalışıyor derseniz uzuun umma sırası olan düzgün çalışıyor Eğer özellikle akşam saatlerinde, fuar dağılınca taksi beklemek isterseniz uzun kuyrukları göze alın. Sırada uyanıklar beceriksiz olmuyor. Yorucu geçen fuar gezisinden daha sonra en fazla satılan cihaz ufak masaj aletleri Satıcılar gönlünüzü almak için hemencecik but üstü bu aletlerle sırtınıza masaj yapıyor. Alıp almama kararı sizin.

neticede Kanton Fuarı Çin ekonomisi için çok büyük katkılar karşılayan, Çin’in en büyük fuarı. Ülkedeki bütün ihracatta Kanton’un etkisi koskocoman.

Guanghzhou’da turist olmak

Guangzhou’daki ticari ilişkimizi bitirdik. “Ee yok mu bu şehrin hoş, gezilecek yerleri?” derseniz anında yanıt vereyim: “Var, keza de turistik olarak gezildiğinde insana keyif verebilecek kadar çok yeri var.” Birbirinden gizemli tapınakları, parıl parıl caddeleri, parkları, müze ve galerileri, meşhur lunapark ve ziyafet merkezleri, masaj merkezleri, birbirinden lüks dünyaca ünlü markalara sahip alışveriş merkezleri, toptancı çarşıları… Kısacası misafir etme için aklınıza ne isterseniz var Guangzhou’da. Uzaktan Doğu’da gezdiğim birincil yer olmasından dolayı bir an önce Guangzhou’da gezebildiğimiz kadar gezmek istiyorum.

Guangzhou’daki ilk turistik durağımız şehrin ünlü alışveriş caddesi Beijing Lu. İstiklal Caddesi’nin bir sözde olan cadde trafiğe kapalı. Sokak boyunca bir fazla mağaza, kafe, restoran, pasaj tarzı yerler var. Cadde üzerindeki işportacı yoğunluğu ise tasvir edilemez. Eğer biriyle tesadüfen göz göze gelirseniz yandınız hele fakat meraktan da bir şeyin fiyatını sorarsanız bundan böyle fazla geç, kurtuluşunuz yok Hemen dibinizde biten işportacılar ellerindekileri size satma derdinde, eğer gösterdikleri mallar ilginizi çekmezse hemencecik sağdan soldan öbür mallar çıkartıyorlar. Bana göre en hoş yol satıcıların gizlice ne saatıklarına bakın, ilginize çeken bir şey olursa o zaman işportacılara bulaşın yahut asap katsayınızın artmasına sebep olabilirler Ast pazarlık Guangzhou’da olmazsa olmazlardan. Bir şey alırken esas fiyatın size öneri edilen rakamın 3te biri hatta 4te biri olduğunu unutmayın. Pazarlıktan hoşlanmazsanız kazık yiyeceğiniz bir hakiki Sokak üstünde bir çok pasaj bulunsa da eğer markalı ürün isterseniz ünlü markalar başlıca büyük alışveriş merkezlerinde yer alıyor. Beijing Lu’daki pasajlarda genellikle markasız mallar satılıyor. Caddeden ayrılmadan dilerseniz seyyar satıcıların sattığı tropikal meyvelerden, meyve sularından içebilirsiniz.

Guangzhou’daki bir öteki meşhur sokak ise ShangXiaJiu Lu. Burası da Beijing Lu gibi şehrin en hareketli ve önemli caddelerinden. Cadde üzerinde bir çok mağaza, kafe, lokanta var. Bölgede en hoşumuza giden yerlerden biri de derhal sokak girişinde yer alan çay dükkanı. Akarsu, Çin kültüründe çok manâlı bir yere sahip. Guanghzou’da çay dükkanlarında istediğiniz kadar, dükkandaki tüm çayları satın almadan deneyebilirsiniz. Satılan çaylar çok güzel vakumlanmış şekilde satılıyor. Çin’e giderken tanıdıkların size verecekleri dere siparişleri yüklü miktarda olacağı için çayların bavulda az yer kaplaması önemli. Şart böyle olunca vakumlu paketler bu noktada hayatınızı kurtarıyor

Gelelim şehirdeki en otantik ve gizemli yerlere, tapınaklara. Bana göre Guangzhou’da gezilecek en hoş yerler tapınaklar. Tapınak gezimizde ilk durağımız şehrin en önemli yerlerinden olan Guangxiao Tapınağı (Bright Filial Piety Temple). Tapınak 317- 420 yılları aralarında Doğu Jin Hanedanlığı tarafından yapılmış. Şu an 31.000 metrekare alana kurulu tapınak ise  İmparator Qing Dynasty (1644 – 1911) göre eski tapınağı olduğu yere üretilmiş. Tapınak sahip olduğu geçmiş ile de çok büyük öneme sahip. Zen Budizminin 6.patriği Hui Nenh 7.yy’da bu tapınakta eğitim görmüş. Burası keza Zen Budistleri için hacı olma yolundaki önemli bir yer. Tapınak girişi bedava olsa da girişteki görevliler bizden  önce kişi başı 5 Yuan istiyor, vereceğimizi görür görmez de düzeltip 5$ istiyorlar lakin 4 kişi için 20 Yuan’ımızı verip içeri giriyoruz. ilk olarak girişte bizi devasa heykeller karşılıyor, açık konuşmak gerekirse bu heykellerin (Budistlerin güya tanrıları sanırım) ne anlama geldiklerini, kim olduklarını bilmediğimiz için pek gezip geçiyoruz.

Tapınak bizi beklediğimizden fazla da geniş bir yerleşke ile karşıladı. Tapınak içinde bir fazla bölüm var, bahçede ise birbirinden hoş heykeller ve ur var. Açık hava olmasına karşın tapınaktaki yoğun tütsü kokusu hemencecik dikkatimizi çekiyor. Farklı Alanlara Yönlendirilmiş yerlerde bulunan sözde tanrıların hepsinin önünde tütsülükler bulunuyor. Tapınakta keza ücretsiz vejeteryan yemek bahşedilen diğer taraftan birim varmış fakat bizim dikkatimizi çekmedi. bunun dışında Budistler de işi kapitale vurmuş. Tapınak içinde turistlere karşın hediyelik eşya satan diğer taraftan dükkan var.

Akşam saati yaklaştıkça tapınakta bir hareketlilik başlıyor, genci yaşlısı tapınakta eğitim gören bütün rahipler etrafta gezinmeye başıyor. Tapınağı kapanış saati yaklaşırken saat 17:00 gibi tapınakta davul çalan rahipler dikkatimizi çekiyor. daha sonra anlıyoruz oysa başlayacak olan ibadet öncesi ilginenlere haber veriliyor. Rahipler bizi de ibadete çağırsa da tapınaktan ayrılıyoruz

Guangxiao Tapınağı’ndan ayrıldıktan sonradan bölgede gezinmeye başlıyoruz. Yakında yer alan  minik bir sokak pazarı anında dikkatimizi çekiyor. Tezgahlarda her zaman görmeye alışkın olmadığımız farklı alanlara yönlendirilmiş sebzeler ve tropikal meyveler var. Pazar girişinde bulunan kasaplar ise herkesin midesine hitap etmeyecek tarzda etler satılıyor. Guanghzou’daki yemek kültürüne aslında hiç girmeyecektim ama azıcık bahsedilmeyecek gibi de değil. Burada yerli halkın iştahları böylece uygun maşallah. Hayvan eti olsun da ne eti olursa olsun modlarında buradakiler. Zaten marketlerde yer alan tavuk bacakları ilk dakikadan tırsmamıza niçin olmuştu Karşılaştığımız manzaralar ne olursa olsun sokak pazarları bir şehri, bir kültürü tanımanın en basit ve eğlenceli yollarından bu yüzden cadde pazarı güzel bir rastlantı oldu bizim içinde.

Pazardan ayrıldıktan sonradan Guangxiao Tapınağı’na hemencecik kısa bir yürüme mesafesinde yer alan The Temple of Six Banyan Trees‘e geçiyoruz. Burası Çin’in en kayda değer Budist tapınaklarından olan, adını Banyan ağaçlarından alan ve “Çiçek Tapınağı” olarak da tanıdık bir yer. 537 yılında Güney hanedanlıklarından Liang tarafından yaptırılan tapınak daha sonra meydana çıkan yangınlarda büyük zarar almış. Yeni görüntüsüne ise Kuzey hanedanlıklarından Song göre (970-1127) restore edilmesiyle almış. 8 kattan oluşan ve üstünde bir birinden güzel işlemelerinin olduğu tapınak gezginlere çok güzel bir gösterme sunuyor.

Chen Clan Academy Guangzhou’daki bir diğer durağımız. Burası Qing Hanedanlığı göre 1894 yılında hanedanlığın devamında yer alacakların eğitiminde kullanılmış bir akademik tapınak. Geçen yılların arından önce Chen Clan’s Endüstri Koleji sonra da ortaokul seviyesinde hizmet vermiş. Günümüzde ise Guangdong Folk Art Museum (Guangdong Halk Müziği Sanatları Müzesi) olarak hizmet veriyor. Toplam 19 bina, 6 avlusu ve 9 salonu yer alan inşa turistlerin epeyce ilgisini çeken yerler aralarında. Müze içinde Çin tarihine ait birbirinden hoş tahta ve fildişi oymacılığına ait eserler sergileniyor. Bazı eserlerin üstünde satış rakamları da bulunuyor. Daire parası eden eserleri biz yalnızca izlemekle ve fotoğraf çekmekle yetiniyoruz sırası gelmişken tapınakta çok hoş şişe içi boyamalar satılıyor. Eğer düşünürseniz bunlar güzel birer armağan olabilir.

Sıradaki durağımız anten dahil 600 metre yüksekliğe sahip dünyanın en uzun yapılarından olan Canton Tower (Kanton Kulesi). Tv ve gözlem kulesi olan yapının anten dahil yüksekliği 600 metre, çatı yüksekliği ise 459,2 metre. Çin’in en yüksek yapısı olan kule keza dünyanın da en yüksek 4.yapısı. ( Birincil 3 ise şöyle: Burj Khalifa Dubai (829,84 m), Tokyo Skytree Tokyo (634 m), Abraj Al Bait Towers Mekke (601 m). ) Canton Tower esas olarak TV kulesi ve gözlem yeri olarak geçse de kulede lokanta, 4D sinema ve kule tepesinde davet aletleri bulunan bölüm bulunuyor. Kulenin antre ücreti çıkış yapacağınız kata ve katılacağınız aktivitelere göre değişiyor. Kulenin en yüksek noktası 488m lik açık alan. Burada 10 dakikadan pozitif durmak yasaklanmış. Buraya çıkmak isterseniz bilet fiyatı 230 Yuan. Bunun bir daha alçak noktası ise 436 metrede yer alan kapalı bölge. Buraya çıkış ise 150 Yuan. Kule bileti alırken Dolar kabul edilmiyor. Biz 436 metrelik kapalı alana çıkmaya karar veriyoruz. Kule asansörünün bir yüzü cam, böylece çıkarken dışarıdaki manzarayı yükselik korkunuz yoksa ayılıp bayılmadan izleyebiliyorsunuz, zaten yükselik korkusu olan adamın kulede işi ne Asansördeki ekrandan da hemen olan yükselik bilgilerinizi izleyebilirsiniz. Kule üzerine geldiğinizde bütün Guangzhou ayaklarınızın aşağı bulunuyor. Yalnız Guangzhou’nun kapalı havasının azizliğine burada da uğruyoruz, görünüm hiç net yok. Kuleye akşam üstü çıktığımız için şehrin keza hava aydınlıkken hem de kararıp bina ışıkları şehri ışıklandırmış halini izleme şansımız oluyor. Kulede yer alan teleskop tarzı makinalara (2dakikası 10 Yuan) biletinizi okutarak etraftaki binalar hakkında data alabilir, ekranlardan binanın gece ve gündüz görüntüleri hatta canlı canlı binanın yakınlaştırılmış görüntülerini izleyebilirsiniz. Kule üstünde azıcık oyalandıktan daha sonra bundan böyle ayrılıyoruz.

Aslında Guangzhou’da daha bir fazla gezilecek yer var vaktimiz olmadığı için çoğunu gezemiyoruz. Ama bilelim öğrenelim derseniz Guangzhou’daki diğer önemli yapılar ise şunlar: Sun Yat-Sen Memorial Hall, Çin tarihinde çok manâlı yere sahip Dr. Sun Yat-Sen ve Çin halkı anısına 1931 yılında üretilmiş içinde 4700 birey oturma kapasiteli görüşme salonu ile Çin mimarisinin tüm özelliklerini taşıyan Sun Yat-sen Anıtının da yer aldığı güzel bir yer. Anıtın hemen yanında ise şehrin en büyük ve en eski Taoist tapınağı olan Sanyuan Tapınağı yer alıyor. Tapınak ziyaret saatleri 08.00 – 17.00. Shamian Adası hareketli metropol yaşantısından uzaklaşıp azıcık nefes alabileceğiniz fazla hoş bir yer. Eski alıcı İngiliz ve Fransız tarzı yapılara sahip. Mimarisi 19.yy sömürge çağını yansıtan bölgede en işaret inşa ise Our Lady of Lourdes Chapel. Yuexiu Park, az daha bütün Guangzhou rehberlerinde gezmeniz gereken en hoş yerler listesinde adını sıkça gördüğümüz bir park. Kentin kuzey bölgesinde yer alan park Guangzhou’nun en büyüğü. Parka giriş 10 Yuan. Kalabalık şehir hayatından uzaklaşıp birazcık yeşille bütünleşmek için ideal bir yer olabilir. Baiyun Dağı (White Cloud Mountain) şehrin 7.5 km kuzey doğusunda yer alan yer Guangzhou’nun en güzel doğal harikalarından biri. Biraz sakinleşmek için bir öteki yolculuk alternatifi de burası.

Yukarıda adı geçen yerler Guanghzou’daki en ünlü seyahat noktaları. Bunlar dışında kalan yerler ise : Shishi Sacred Heart Catholic Cathedral, Memorial of the Huangpu Military Academy, Xiguan Residence, Wu Xian Guan Temple, Huaisheng Cami, Hualin Temple, Yuan Xuan Taoist Temple, Xiaozhou Köyü, Xiao Bei / Siu Bak, Guangzhou City Art Museum, Guangdong Museum of Art, Museum of the Western Han Dynasty Mausoleum of the Nanyue King, Guangzhou Sculpture Park, Guangzhou Uprising Museum, Guangzhou Ocean, Guangdong Revolutions History Museum, Peasant Movement Institute, Guangzhou Zoo, Yuntai Garden, Xiangjiang Wild Animal Safari Park, Green Walk, Huanghua Gang Commemoration Park, Guangzhou Martyrs’ Memorial Garden, Huadu Square, Million Sunflower Garden.

Ayrıca buralar dışarıda Guanghzou’da bir çok ünlü gösteri parkı da yer alıyor. En ünlüleri: Chimelong Paradise (ağırlama parkı), Chimelong Water Park (batıdakileri aratmayan bir su parkı), Guangzhou CrocoPark (timsah parkı), Guangzhou Xiangjiang Safari Park (safari park) ve Chimelong International Circus.

Peki ya alışveriş ?

İşimizi hallettik, az azıcık şehri de gezdik peki ya alışveriş? Çin’e kadar gidip de bir sürü ıvır zıvır almadan dönmek olmaz. Bundan Başka çarşıları gezmek için illa toptancı olmanıza lüzum yok, satıcıların bir kısmı perakende satış da yapıyor emrindeki fiyatları değiştirerek. Yani tek bir tane alacağınız ürün fiyatı anında mağaza fiyatına çekiliyor. Bu yüzden çanta ve ayakkabıcılar çantası gibi yerler bir iki tane bir şey alacaklar için öyle de ekonomik olmuyor. Guangzhou’da Ayakkabı ve Çantacılar Çarşısı ile Oyuncakçılar Çarşısını gezmiş biri olarak burada satılanların fiilen çok da ekonomik olduğunu söyleyemem. Ast anlamsız vaktiniz varsa ya da gezip bir fikir almak isterseniz şehirde pasaj, toptancı çarşısı ve lüks markaları barındıran alışveriş merkezinden bol bir şey değil. Önce pasajlardan ve toptancı çarşılarından bahsedelim.

Şehirdeki en ünlü toptancılar: Haiyin Elektronik Pazarı, Bilgisayarcılar Çarşısı, Ayakkabıcılar Çarşısı, Çantacılar (Deri) Çarşısı, Saatçiler Çarşısı, Tekstilciler Çarşısı (2 adet), Kumaş Marketi, Dekorasyon, tablo vb. ürünler Pasajı, Akvaryumcular Çarşısı, Gözlükçüler Çarşısı, Oyuncak ve Aksesuar Çarşıları, Bebek ve Çocuk Ürünleri Çarşısı. İhtiyacınız olabilecek adeta tüm eşyalar bu çarşılarda. Yalnız her tarafta uyarmakta avantaj var bu çarşıdaki satıcıların bir birçok perakende satmak yapmayabiliyor. Bu yüzden pasajlar hakkında daha ayrıntılı araştırma yapmanızı nasihat ederim. 

Gelelim alışveriş merkezlerine. Guangzhou’daki alışveriş merkezlerini gezerken karşılaştığım markalar doğrusu beni şoke etti . Türkiye’de bulunmayan, bulunsa da çok küçük mağazalara sahip olan dünyaca ünlü markalar Guangzhou’daki bir fazla avmde yer alıyor. Bilindik markaların Fiyatlar ise enteresan bir şekilde Türkiye’den fiyatı yüksek. Aynı markaların aynı ürünlerini Türkiye’de fazla daha ucuza alabilirsiniz. Yalnız bazı alışveriş merkezlerinde Boyner ve Ykm tarzı bol çeşitlilikte ürün satan yerler bulunuyor. Buralarda fazla daha uygun fiyatlara bilhassa giysi bulmak mümkün.

Guangzhou’da yer alan ünlü alışveriş merkezleri ise: Grandview Mall (Zhengjia Plaza), La Perle (Türk restoranı Sultan’ın olduğu yer), China Plaza, Tee Mall, Zhongtian Shopping Mall, Friendship Store, Wangfujing, Onelink Plaza. Avmlerin yanına yazı başında bahsettiğim Beijing Lu ve ShangXiaJiu Lu en ünlü alışveriş caddeleri.

Ne yesek içsek ?

Guangzhou mutfağı Çin’in en ünlü 4 mutfağı aralarında yer alıyor. Çin mutfağı konusunda fazla bir bilgim olmasa da Batıda yer alan Çin restoranlarının çoğunun tarzının Guangzhou mutfağına ait olduğu söyleniyor. Yani Türkiye’deki herhangi bir Çin yemeğini seviyorsanız olasılıkla aynısını Guanghzou’da da bulabilirsiniz.

Peki ünü Kanton yemekleri neler derseniz: White Cut Chicken (eksik baharatlanmış tavuk eti), Yum Cha / Dim Sum (minik ufak kap, meze tarzı atıştırmalıklar), Siu Mei / Shao Wei (kavrulmuş et,barbekü) ve tabi fakat deniz ürünleri en uyarı çeken yiyeceklerden.

Yukarıda da bahsettiğim gibi Kantonlular her türlü hayvan etini yiyebilen halk müziği lakin henüz gözünüz korkmasın. Guangzhou’da birbirinden güzel yemekler bulabileceğiniz bir çok Türk restoranı var. Üstelik buralar Avrupa’daki gibi çakma Türk restoranı değil, bildiğim kuru fasulyeye ekmek bandırıp keyif çatabileceğin yerler

Şehirdeki en ünlü Türk restoranları Sultan Turkish Restaurant, Bosphorus Turkish Restaurant,  Ottoman Restaurant ve İstanbul Restaurant. Bosphorus ve Ottoman birbirine çok yakın konumda bulunuyor  Bilhassa bu 2 restorana Türkler kadar Araplar ve yerliler de büyük ilgi gösteriyor bu yüzden bilhassa fuar zamanı yemek saatlerinde lokanta önünde uzun kuyruklar oluyor. Kapıdaki görevliye ad yazdırıp başlıca 15-60 dk arası, yoğunluğa yan olarak masa sırası ummak zorunda kalabiliyorsunuz.

Birkaç akşam gittiğimiz Bosphorus’dan fazla fazla olmasa da memnun ayrıldık. Çalışanların tümü Türk değil hem masanızın başında yemeğinizi bitirmenizi bekleyen insanları bakmak hoş bir duygu yok. Yemek sırası olduğu için yemek üstüne kolay kolay akarsu keyfi yapamıyorsunuz. Her şeye karşın lokanta hoş.

Bizim gözde mekanımız ise diğerlerine kadar birazcık daha pahalı lakin fazla kaliteli hizmet veren Sultan Restaurant oldu. Bilhassa restorandaki sulu yemek yemek çeşitliliğinin artı oluşu imdadınıza yetişiyor. Sultan’a ilk girdiğimizde sipariş verirken kendimi “Salak Milyonerler” filminde günlerce yalnızca su içip günler sonra para bulup da restorana gidip keyfe gelen Şaban ve kardeşleri gibi hissetmiştim

Türk restoranları dışında şehirde Mc Donald’s, Pizza Hut gibi bir fazla da fast food restoranı var. Kısacası Guangzhou dünyada kolay kolay aç kalmayacağınız yabancı şehirlerden biri.

Ulaşım

Aslında yabancı bir şehire adım atınca birincil lüzumlu olacak konu o yerdeki ulaşımın nasıl olduğu ama Guangzhou’da fazla anlatılacak şey var bu yüzden ulaşıma sıra anca geldi Guangzhou ulaşım konusunda çok gelişmiş bir kent. Şehirde çok sürükleyici çalışan bir metro sistemi var fakat metroyu biraz es geçeceğim çünkü Guangzhou’da taksi ulaşımı çok fakat çok ucuz. Özellikle 2-3 kişiyseniz metro ile benzer fiyatlara ulaşım sorununuzu taksi ile çözebilirsiniz. Doğrusu 4 birey gittiğimiz Guangzhou’da bulunduğum 1 hafta boyunca metro durağının önünden bile geçmedim. Taksiye binerken en fazla uyarı etmeniz konu gideceğiniz yerin bir kartvizit veya Çince adının yazılı olduğu bir kağıdı taşımanız. Aksi taktirde ne değin uğraşırsanız uğraşın fuar yeri haricinde taksicilere bir şey anlayamazsınız. Mümkünse gittiğiniz restoran kartvizitlerini saklayın. Gezilecek yerler ve alışveriş merkezlerinin isimlerinin Çince yazılmış olduğu kağıtları hatta adresleri taşıyın.

Şehir Kanton Fuarı’na konut sahipliği yaptığı için taksiler çok sıkı yoklama aşağıda tutuluyor, bu yüzden taksici beni kazıklar mı korkunuz olmuyor. Taksilerin bırak taksimetre açmayı fiş kesmeleri zorunda. Sürücü koltuğunun yanına her taksicinin bir kimliği ve kimlik numarası büyük boyutlarda yazılmış. Karşılaşabileceğiniz en minik sorunda hemen bu rakamları edinmek taksicinin sicilini bitiriyor. Bu yüzden tip kazıklama derdine giremiyorlar. En küçük bir sorunda telefonunuz ile taksicinin kimlik belgesini cep telefonunuz ile resmini çekerseniz taksici belli olun hemencecik anlaşma yoluna gidecektir. Taksilerde ilk 2,3 km 10 Yuan. giderken taksicilerde yıkım bir kılıma ve vasıta kullanırken el freni yararlanma hastalığı var. Taksiye bindiğiniz anda buz dolabına girmiş gibi oluyorsunuz. Bindiğimiz bir taksi bir kez uyarıma rağmen klimayı adam akıllı kısmadığı için gizlice ara ara klimayı kapatmak zorunda kalmıştım Şoförler Fast & Furious filminden çıkmış tipler gibi bilhassa ışıklarda sürekli el freni kullanıyor. Taksicinin birinin önüne geçen trafik polisine sinirden iki saat selektör yaptığını görür görmez adamların psikolojisi hakkına data sahibi olmuştuk

Etap Masajı

Gaungzhou yazısını noktalamadan son olarak dahası ünlü Ayak Masajından bahsedelim. Guanghou’da bir fazla masaj salonu var. Otelinizden masaj salonları hakkında veri ve kartvizit alıp etap masajını deneme edebilirsiniz. Bir De Guangzhou’ya Kanton Fuarı için gitmişseniz yürümeyle geçen sıkıcı bir gün için üçgenin taban olmayan kenarı masajı daha iyisi yok. Masaj salonlarında odalar genelde ayak masajı yaptıranlar için 4 karakter, herzamanki masaj yaptıranlar içinse 1 ya da 2 kişilik. Odalarda Tv ve kuytu koltuklar var. Masaj başlamadan önce ayaklarınıza kaynar suya sokup bir vakit dinlenmesi sağlanıyor. Ayağınız yumuşarken masörler önce kol ve boyun bölgenize masaj yapmaya başlıyor. Buraya kadar her şey fazla hoş rahatlıyoruz, lakin sıra masajla tedaviye gelince işin rengi değişiyor Masörler masaj yaptıkları bölgelerdeki sinirleri dürtmeye bir başlıyor uygun duramıyorsunuz Sıra ayaklara gelince şart yine aynı, bir insan ayağına masaj yapılarak ne dek acı çekebilir hesapta di mi? ama yaptırın da görün Neyse masaj baştan başa erkekliğe çok pozitif kir sürdürmeden sıkıyoruz dişimizi. Masaj hemen şekilden şekile girsek de masaj geliyor, insanın bütün yorgunluğunu alıyor. Gözünüz korkmasın, bitmiş fuar için Guangzhou’ya gitsem ben yeniden ayak masajı yaptırırım, siz de deneyin

neticede ayrıca Kanton Fuarı hem de gezilecek yerleri ile Guangzhou Uzaktan Doğu’da gezdiğim birincil yer olarak uzun süre aklımdan çıkmayacak. Kim bilir bakarsınız kısa zaman içinde bize yeniden Kanton Fuarı yolları görünür…

Kısa Kısa Guangzhou

Nereleri gezmeli ? Kanton Fuarı, Guangxiao Temple (Bright Filial Piety Temple), The Temple of Six Banyan Trees, Chen Clan Academy, Sun Yat-Sen Memorial Hall, Sanyuan Temple, Canton Tower, Shamian Adası, Guangdong Museum, Yuexiu Park, Baiyun Mountain (White Cloud Mountain), Shishi Sacred Heart Catholic Cathedral, Memorial of the Huangpu Military Academy, Xiguan Residence, Wu Xian Guan Temple, Huaisheng Cami, Hualin Temple, Yuan Xuan Taoist Temple, Xiaozhou Köyü, Xiao Bei / Siu Bak, Guangzhou City Art Museum, Guangdong Museum of Art, Museum of the Western Han Dynasty, Mausoleum of the Nanyue King, Guangzhou Sculpture Park, The Memorial Museum Of Generalissimo Sun Yat-Sen’s Mansion, Guangzhou Uprising Museum, Guangzhou Ocean, Guangdong Revolutions History Museum, Peasant Movement Institute, Guangzhou Zoo, Yuntai Garden, Xiangjiang Wild Animal Safari Park, Green Walk, Huanghua Gang Commemoration Park, Guangzhou Martyrs’ Memorial Garden, Huadu Square, Taoist Temple, Million Sunflower Garden, Chimelong Paradise, Chimelong Water Park, Guangzhou CrocoPark, Guangzhou Xiangjiang Safari Park, Chimelong International Circus.

Ne yapmalı ? Çin’in en büyük ve en önemli fuarı Kanton’u gezin, Pearl River’da akşam tekne turu atın, Ayak masajı yaptırın, Çin’in en yüksek yapısı olan Canton Tower’a çıkın, Şehrin meşhur alışveriş caddelerini dolaşın, eğer birkaç gün vaktiniz varsa Macau veya Hong Kong’a gidin.

Ne yemeli  Çin mantısı, Dim Dum, Deniz ürünleri denenebilir. Diğer Çin yemekleri midenize kalmış başkaca Boshphorus, Ottoman, Sultan ve öteki Türk restoranlarına da gidebilirsiniz. 

Ne almalı ? Chen Clan Academy içinde çok hoş şişe içi boyalamalar satılıyor, bunlar dışarıya geleneksel Çin ürünleri, nebati ilaçlar ve  yeşil nehir alınabilir. Şehirde ucuz alışveriş imkanı var, meşhur alışveriş merkezlerini ve toptancı çarşılarını gezebilirsiniz.